همزیستی ادیـان در یک خیابان

دوست‌ داريد، هم قدم بزنيد و هم كلي جاي تاريخي و بي‌نظير ببينيد؟ اگر پاسخ‌تان مثبت است پيشنهاد مي‌كنيم يك روز پاشنه‌كفش‌تان را بكشيد و راهي خيابان «سي‌تير» كه يكي از ديدني‌ترين خيابان‌هاي قلب تهران است بشويد. اگر مي‌خواهيد بخش‌هاي مختلف اين خيابان را كه به نام محور اديان هم شناخته مي‌شود به‌طور كامل ببينيد، از جنوب آن، يعني از سمت ميدان و خيابان امام‌خميني(ره) وارد شويد. براي طي‌كردن خيابان معروف به محور اديان و ديدن ساختمان‌هاي شگفت‌انگيزش بايد يك برنامه گردشگري كوتاه‌مدت داشته باشيد كه حداقل به نصف روز وقت گذاشتن نياز دارد. البته اين نصفه روز درصورتي كفايت مي‌كند كه قصد داخل شدن به اين بناهاي ديدني را نداشته باشيد. راهنماي زير كمك‌تان مي‌كند تا هم اطلاعاتي درباره بناهاي ديدني خيابان سي‌تير كسب كنيد و هم ديدني‌هاي اين خيابان تاريخي را به‌طور كامل در نقشه گردشگري كوتاه‌مدت‌تان قرار دهيد.

• سردر باغ ملي

تا به حال نام «سردر باغ ملي» را شنيده‌ايد؟ يكي از زيباترين دروازه‌هاي باقيمانده تهران قديم است كه مي‌توان از زير آن عبوركرد و وارد محوطه ديدني ميدان مشق شد. چه‌كسي اين دروازه را ساخته؟ جعفرخان معمار كاشاني، طراح و معمار اين بناي ديدني بوده است. خود ميدان مشق، كلي ديدني دارد كه اگر قصد رفتن به خيابان سي‌تير را داريد بهتر است وارد اين محوطه تاريخي نشويد. مي‌شود يك روز هم وقت گذاشت و به گشت‌و‌گذار در ساختمان‌هاي ديدني ميدان مشق پرداخت.

• موزه ملي ايران باستان

با ورود به خيابان سي‌تير، نخستين ساختمان زيبا و شگفت‌انگيز، بناي موزه ملي ايران باستان است كه معماري‌اش ميخكوب‌تان مي‌كند. شايد تا به حال نام «آندره گدار» معمار بزرگ فرانسوي را شنيده باشيد ولي احتمالا نمي‌دانيد كه اين بنا، هنر دستان اين معمار است. اگر داخل موزه شويد بايد بي‌خيال ادامه سفر در خيابان سي‌تير شويد چون خود موزه آنقدر چيزهاي ديدني دارد كه مي‌تواند يك روز تمام سرگرم‌تان كند. در اين موزه آثار ايران باستان و دوره اسلامي نگهداري مي‌شود.

• هنرستان صنعتي بهشتي

هويت برخي جاها به قدمت‌شان است. خب، حالا به يكي از قديمي‌ترين هنرستان‌هاي پايتخت در خيابان سي‌تير رسيده‌ايد؛ هنرستان صنعتي تهران كه حالا با نام هنرستان صنعتي بهشتي شناخته مي‌شود. خب، چقدر قدمت دارد؟ تقريبا همپاي دارالفنون. روي سردر اين هنرستان، تاريخ 1286خورشيدي ثبت شده است. معماري بنا حاصل همكاري مشترك ايراني‌ها و آلماني‌هاست كه به دستور ميرزا محمودخان احتشام‌السلطنه ساخته شد. سالانه بيش از 1500 نفر در اين هنرستان تحصيل مي‌كنند.

• كليساي پطروس

خب، بعد از عبادتگاه يهوديان، به عبادتگاه مسيحيان مي‌رسيد. كليساي پطروس دومين عبادتگاهي است كه در خيابان سي‌تير پيش روي شما قرار مي‌گيرد. نماي بيروني ساختمان آجري و خشتي كه به دوره قاجار مربوط مي‌شود واقعا زيبا و شگفت‌انگيز است. اگر يكشنبه‌ها به اين خيابان برويد، مي‌توانيد وارد كليساي تاريخي با قدمت بيش از 135سال هم بشويد و از آن بازديد كنيد. اين كليساي زيبا توسط ميسيونرهاي پروتستان كه در تهران مستقر شده بودند با سبك معماري اروپايي - ايراني ساخته شد.

• موزه آبگينه

اگر در هفته‌هاي اخير سريال «معماي شاه» را دنبال كرده باشيد حتما تصاويري از خانه قوام‌السلطنه را ديده‌ايد. اين خانه تاريخي و زيبا كه حالا تبديل به موزه آبگينه شده است در همين خيابان سي‌تير قرار دارد. قوام را كه مي‌شناسيد؟ قوام‌السلطنه سياستمدار دوره قاجار و پهلوي بوده كه 5بار رداي نخست‌وزيري بر تن كرده‌ است. اتفاقات تاريخي زيادي در اين خانه رقم خورده؛ مثلا متن فرمان مشروطيت در اين خانه نوشته شد. موزه آبگينه هم همانطور كه از نامش مشخص است مربوط به اشياي شيشه‌اي است؛ البته اين موزه ديدني‌هاي ديگري هم دارد.

• مسجد ابراهيم خليلع

نام بي‌نظيري براي مسجد نسبتا تاريخي خيابان سي‌تير انتخاب شده است؛ مسجد ابراهيم خليل(ع). در حقيقت نام اين مسجد مسلمانان، گردهمايي اديان توحيدي و ابراهيمي را در اين خيابان تكميل مي‌كند. بناي بيش از 70ساله مسجد تقريبا در كنار خانه قوام قرار دارد. مشخصه‌هاي معماري و تزئينات ايراني و اسلامي مثل كاشي‌هاي آبي‌رنگ و فيروزه‌اي را هم خيلي راحت مي‌توان در بناي اين مسجد پيدا كرد. اگر وقت نماز شده، مي‌توانيد به اين مسجد برويد.

• آتشكده فيروز بهرام

خيابان سي‌تير در ادامه به تقاطع خيابان جمهوري مي‌رسد و قسمت شمالي خيابان به نام «ميرزا‌كوچك‌خان جنگلي» نامگذاري شده است. اينجا مي‌توانيد عبادتگاه ديگري را ببينيد كه اين بار مربوط به زرتشتيان است. آتشكده فيروزبهرام با در چوبي بسيار زيبا و معماري سردر فوق‌العاده‌اش، خيلي زود خودنمايي مي‌كند. قدمت اين عبادتگاه بيش از 90سال است و مي‌گويند آتش آن را از آتشكده يزد به اينجا منتقل كرده‌اند. ورود به اين بنا ممنوع است، مگر اينكه از دفتر انجمن زرتشتيان كه درست پشت اين ساختمان در كوچه‌اي قرار دارد مجوز بگيريد. خب، حالا فيروز بهرام كيست؟ فيروز بهرام يكي از زرتشتيان معروف بود كه بعد از غرق شدنش در دريا، پدرش كه از زرتشتيان مقيم هند بود اين بنا را به همراه دبيرستان فيروز بهرام به ياد پسرش ساخت.

• كليساي حضرت مريم(س)

تقريبا روبه‌روي آتشكده فيروزبهرام، يك عبادتگاه ديگر هم وجود دارد كه باز هم مربوط به مسيحيان است؛ كليساي حضرت مريم(س). اين كليسا ميان مسيحيان مقيم پايتخت به نام سازنده آن يعني «آرداك مانوكيان» هم شناخته مي‌شود. البته اين بنا چند سال قبل تغيير كاربري داد و حالا بيشتر به‌عنوان موزه ارامنه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اگر وارد اين موزه شويد مي‌توانيد لباس‌هاي ويژه مسيحيان، كتاب‌هاي مختلف انجيل، معرفي‌نامه‌هاي كليساهاي ايران و چيزهاي ديگري را كه به نوعي با مذهب مسيحيت در ارتباط است مشاهده كنيد.

• كنيسه حييم

اينكه مي‌گويند خيابان سي‌تير، خيابان اديان است دليل دارد؛ دليلش هم وجود عبادتگاه‌هاي اديان مختلف توحيدي در اين خيابان است. حالا شما مي‌توانيد نخستين عبادتگاه اين خيابان را ببينيد كه مخصوص يهوديان است. كنيسه حييم كمي بالاتر از خيابان سرهنگ سخايي قرار دارد و هنوز هم توسط يهودي‌هاي ساكن تهران مورد استفاده قرار مي‌گيرد. نام «حييم» برايتان آشنا نيست؟ حتما ديكشنري حييم را ديده‌ايد، نويسنده همين ديكشنري معروف، سازنده اين عبادتگاه 100ساله هم هست. مي‌توانيد وارد اين عبادتگاه شويد و از آن ديدن كنيد.